Kategoria: monitoring

Z satysfakcją informujemy, że Marszałek Sejmu RP Szymon Hołownia odniósł się do naszego listu otwartego, w którym wezwaliśmy do stanowczego sprzeciwu wobec mowy nienawiści oraz gróżb kierowanych w stronę Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy i Jerzego Owsiaka. Pod listem podpisali się ludzie kultury i sztuki.

W przesłanym piśmie Marszałek Hołownia podkreśla, że jednoznacznie potępia mowę nienawiści oraz wszelkie groźbe wypowiedzi wymierzone w osoby publiczne. Wskazuje również na konieczność poprawy standardów debaty publicznej, zwłaszcza w mediach społecznościowych.

Cieszymy się, że nasz apel spotkał się z szybką reakcją i liczymy na dalsze działania zmierzające do ograniczenia mowy nienawiści w przestrzeni publicznej. Wierzymy, że wspólne działania organizacji społecznych, mediów i instytucji publicznych mogą przyczynić się do budowy bardziej otwartego i szanującego się nawzajem społeczeństwa.

W ostatnich dniach Kanał Zero zapowiedział emisję wywiadu z Januszem Walusiem, osobą skazaną na dożywocie za brutalne morderstwo południowoafrykańskiego polityka Chrisa Haniego w 1993 roku. Wydarzenie to wstrząsnęło RPA i całym światem, ponieważ miało na celu zahamowanie demokratycznych przemian w kraju.

10 kwietnia 1993 roku, w Wielką Sobotę, Janusz Waluś dokonał brutalnego zamachu na życie Chrisa Haniego, jednego z czołowych liderów ruchu przeciwko apartheidowi oraz przewodniczącego Południowoafrykańskiej Partii Komunistycznej. 

Tego dnia Hani wracał do swojego domu w Boksburgu, na przedmieściach Johannesburga. Gdy wysiadł z samochodu, podszedł do niego Waluś, który zawołał go po imieniu. Kiedy Hani odwrócił się, Waluś oddał dwa strzały z pistoletu, trafiając go w tułów. Gdy Hani upadł, Waluś dla pewności strzelił mu jeszcze dwukrotnie w głowę, po czym odjechał z miejsca zdarzenia. 

Waluś, urodzony w 1953 roku w Zakopanem, wyemigrował do Republiki Południowej Afryki w 1981 roku. W latach 80. przyjął obywatelstwo południowoafrykańskie i zaangażował się w działalność skrajnie prawicowych organizacji, takich jak Afrykanerski Ruch Oporu (AWB), znany z neonazistowskich sympatii i dążenia do utrzymania apartheidu. 

Motywacją Walusia do popełnienia morderstwa była chęć powstrzymania procesu demokratyzacji RPA oraz obawa przed rosnącymi wpływami komunistycznymi w kraju. W jego mniemaniu eliminacja Haniego miała zapobiec przejęciu władzy przez czarnoskórą większość i utrzymaniu segregacji rasowej. 

Po aresztowaniu Walusia ujawniono, że działał we współpracy z Clive’em Derby-Lewisem, prominentnym członkiem Partii Konserwatywnej, który dostarczył mu broń używaną w zamachu. Śledztwo wykazało istnienie listy celów, na której oprócz Haniego znajdowali się m.in. Nelson Mandela i Joe Slovo. 

Zamach na Chrisa Haniego wstrząsnął Republiką Południowej Afryki, doprowadzając kraj na skraj wojny domowej. Jednak dzięki apelom o spokój, m.in. ze strony Nelsona Mandeli, udało się uniknąć eskalacji przemocy. Waluś został skazany na karę śmierci, którą później zamieniono na dożywotnie więzienie. Po blisko 30 latach spędzonych za kratami, w grudniu 2024 roku, został deportowany do Polski. W Polsce Waluś ma do dzisiaj swoich wielbicieli wśród grup kibicowskich.

Dlaczego interweniujemy? Kanał Zero, poprzez emisję programu z udziałem Janusza Walusia, nie tylko daje przestrzeń osobie, która dopuściła się jednej z najbardziej symbolicznych zbrodni epoki apartheidu, ale także ryzykuje normalizację ekstremistycznych poglądów i działań. Ostatnie wypowiedzi medialne Walusia wynika, że próbuje on normalizować swoje ekstremistyczne poglądy. Źródłem może być wywiad opublikowany na PCH24.pl z ostatnich dni:

Szczerze, politycznie byłem naiwny. Ciągle uważam Clive’a [współwinnego morderstwa, redaktor] za bardzo porządnego człowieka. Ale po prostu miał, wydaje mi się, o wiele mniejsze wpływy i znajomości niż mnie się wydawało – odparł Waluś.

 – Znając konsekwencje, co się wydarzyło, jak wszystko się potoczyło, gdybyś mógł zmienić to co było, to zmieniłbyś to? – spytał na koniec reporter.

– Lepiej bym to przygotował – odpowiedział Janusz Waluś.

Stanowski emisję wywiadu zaplanował na 16 stycznia, o godzinie 20:00. Naszym zdaniem Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji może interweniować i przestrzec nadawcę przed naruszeniem przepisów art. 18 ust. 1 i 5 ustawy o radiofonii i telewizji, zakazujących propagowania działań sprzecznych z prawem, polską racją stanu, moralnością i dobrem społecznym.

Zgłoś skargę i stań w obronie wartości demokratycznych Nie możemy pozwolić na promowanie treści, które gloryfikują przemoc, ekstremizm i ideologie neonazistowskie. Twoja skarga do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (KRRiT) może wpłynąć na powstrzymanie takich praktyk i ochronę przestrzeni publicznej przed mową nienawiści.

Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji ma możliwość nakładania kar finansowych na nadawców na podstawie przepisów ustawy o radiofonii i telewizji. Najczęściej kary te są stosowane w przypadku naruszenia art. 18 ustawy, który zakazuje emisji treści mogących „zagrażać fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu rozwojowi małoletnich”. Dotyczy to w szczególności materiałów zawierających przemoc lub treści pornograficzne, jeśli są one eksponowane w sposób nieuzasadniony.

Przepisy ustawy stanowią również, że programy nie mogą promować działań niezgodnych z prawem, naruszać polskiej racji stanu, ani szerzyć postaw czy poglądów sprzecznych z moralnością i dobrem społecznym. Zabrania się również zawartości, która dyskryminuje ze względu na rasę, płeć czy narodowość. Co więcej, treści te nie mogą wspierać zachowań zagrażających zdrowiu, bezpieczeństwu ludzi lub środowisku naturalnemu.

Regulator, rozpatrując naruszenia, bierze pod uwagę zakres i szkodliwość stwierdzonych uchybień, a także możliwości finansowe nadawcy. Wysokość kary jest określana zgodnie z art. 53 ust. 1 ustawy, uwzględniając dotychczasowe działania nadawcy oraz skutki naruszenia. Niektóre z kar nakładanych na przestrzeni lat były wyjątkowo dotkliwe, co pokazuje, że naruszenia te traktowane są z należytą powagą.
Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji (KRRiT) na przestrzeni lat nałożyła na nadawców medialnych szereg kar finansowych za naruszenia przepisów ustawy o radiofonii i telewizji. Poniżej przedstawiamy niektóre z najwyższych kar:

• TVN: W 2014 roku KRRiT nałożyła na stację karę w wysokości 200 tys. zł za emisję programu „Top Model”, w którym doszło do naruszenia godności uczestniczek. 

• TVN: W 2006 roku KRRiT nałożyła na stację karę w wysokości 471 tys. zł za znieważenie polskiej flagi w programie „Kuba Wojewódzki”. Wirtualne Media

• Polsat: W 2008 roku stacja została ukarana kwotą 500 tys. zł za emisję programu „Nieustraszeni”, który zawierał drastyczne sceny mogące negatywnie wpłynąć na rozwój małoletnich. Wirtualne Media

• TVN: W 2013 roku KRRiT nałożyła na nadawcę karę w wysokości 250 tys. zł za emisję odcinka programu „Rozmowy w toku” o tematyce erotycznej w porze dziennej, co mogło naruszać rozwój małoletnich. Wirtualne Media

• Polsat: W 2013 roku stacja została ukarana kwotą 300 tys. zł za emisję filmu „Pianista” w godzinach porannych, zawierającego drastyczne sceny przemocy. Wirtualne Media

Wspólnie działajmy przeciw nienawiści

Nie bądź obojętny! Twoje zaangażowanie ma znaczenie. Wspólnie możemy zatrzymać propagowanie szkodliwych treści w mediach i przypomnieć instytucjom państwowym, że ich obowiązkiem jest stać na straży naszych praw i wartości.

Nasz fundacja utrzymuje się z darowizn. Możesz wesprzeć nas TUTAJ.

Zwracamy się z apelem o podjęcie stanowczych działań wobec treści emitowanych przez nadawców telewizyjnych: Telewizję Republika oraz wPolsce24, które budzą poważne wątpliwości co do ich zgodności z zasadami etyki dziennikarskiej. Szczególne zaniepokojenie budzą audycje zawierające nienawistne komentarze i insynuacje wobec Jerzego Owsiaka, które nie tylko naruszają standardy etyczne, ale również mogą prowadzić do eskalacji agresji wobec tej osoby.  

Jerzy Owsiak, jako osoba zaangażowana w działalność społeczną i charytatywną na ogromną skalę, jest symbolem wartości, takich jak pomoc drugiemu człowiekowi, solidarność i zaangażowanie obywatelskie. Tym bardziej bolesne i niebezpieczne są treści, które budują wobec niego atmosferę nienawiści i nieuzasadnionych oskarżeń. Wspomniane stacje, wykorzystując swoją przestrzeń medialną, prezentują przekaz, który zamiast wzmacniać dialog i zrozumienie w społeczeństwie, podsyca podziały i nienawiść. W ostatnich dniach media szeroko komentowały zatrzymanie jednego z adresatów gróźb wobec lidera Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, który uzasadniał swoje zachowanie obejrzeniem audycji TV Republika.

Rola mediów w społeczeństwie demokratycznym jest kluczowa, a jednym z ich najważniejszych zadań jest rzetelne informowanie, promowanie dialogu oraz ochrona wartości takich jak godność i szacunek dla każdego człowieka. W związku z tym apeluję do Rady Etyki Mediów o podjęcie kroków, które pozwolą przeanalizować i ocenić treści emitowane przez TV Republika oraz wPolsce24, a także zajęcie jasnego stanowiska wobec mowy nienawiści obecnej w przestrzeni medialnej.  

Wierzę, że Państwa działania mogą przyczynić się do przywrócenia odpowiednich standardów w debacie publicznej oraz ochrony osób, które stają się celem nieuzasadnionych i potencjalnie niebezpiecznych ataków. Nadszedł czas, aby przeciwstawić się nadużyciom w mediach i przypomnieć o odpowiedzialności dziennikarzy za słowa, które mają realne konsekwencje.  

W związku z maratonem nienawiści skierowanym przeciwko Jurkowi Owsiakowi, założycielowi Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, emitowanym w stacjach Telewizja Republika i wPolsce24, Fundacja BASTA podjęła zdecydowane kroki. Przygotowujemy formalne wnioski do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (KRRiT) i nałożenie kar na nadawców za propagowanie treści, które mogą prowadzić do eskalacji nienawiści i realnego zagrożenia dla życia i zdrowia. Naszym zdaniem emitowane treści stoją w sprzeczności z art. 18 ustawy o radiofonii i telewizji. Nasze obawy potwierdzają ustalenia policji wobec, które wiążą audycje TV Republika z groźbami jakie otrzymuje Jurek Owsiak.

Mowa nienawiści nie tylko rani, ale także realnie zagraża życiu. Przykładem są groźby śmierci, jakie dotknęły Jurka Owsiaka po emisji wspomnianych programów. Tego typu działania są nie tylko moralnie naganne, ale także sprzeczne z obowiązującym prawem. Przygotowujemy też raport medialny, który kompleksowo opisze medialny wpływ emitowanych materiałów na postrzeganie Jurka Owsiaka.

Zachęcamy do udziału w naszej akcji wysyłania skarg do KRRiT na nienawistne programy TV Republika oraz wPolsce24. Można to zrobić klikając przycisk poniżej:

Jeżeli KRRiT pozostanie bezczynna, Fundacja BASTA skieruje sprawę na drogę sądową, tak jak w innych przypadkach w których przewodniczący ignoruje nasze wnioski nie nadając im odpowiedniego trybu. Nie ma i nie będzie zgody na nienawiść w przestrzeni publicznej. Składamy też wniosek o interwencję do Rady Etyki Mediów.

„Nienawiść zabija. Musimy działać stanowczo, aby przeciwdziałać jej szerzeniu. Każdy z nas ponosi odpowiedzialność za słowa, szczególnie w mediach, które mają ogromny wpływ na opinię publiczną” – mówi prezes fundacji, Bart Staszewski.

Fundacja BASTA apeluje również do społeczeństwa o wsparcie naszych działań. Każdy gest solidarności i każda wpłata na rzecz naszej fundacji pozwalają nam skutecznie walczyć z mową nienawiści, która odbiera bezpieczeństwo i godność wielu ludziom.

---

Wspieraj nasze działania:

Marsz Niepodległości w Warszawie oficjalnie zakończył się po godz. 17. Tym razem uczestniczyli w nim również politycy Prawa i Sprawiedliwości, na czele z Jarosławem Kaczyńskim. Organizatorzy twierdzą, że w wydarzeniu wzięło udział około 250 tys. osób, natomiast z szacunków Stołecznego Centrum Bezpieczeństwa wynika, że było to około 90 tys. uczestników. 

Europejscy ekstremiści co roku zjeżdżają do Warszawy, żeby się policzyć i pokazać. Marsz Niepodległości to nie patriotyczny piknik. To manifestacja rosnącej siły prawicowych radykałów.

Kolumna Nacjonalistyczna, formowana podczas Marszu Niepodległości, składa się z kilku polskich organizacji nacjonalistycznych. Gospodarzem oficjalnego wydarzenia na Facebooku promującego jej wymarsz są Brygady Narodowe, utworzone przez Obóz Narodowo-Radykalny (ONR).

Maszerujący niosą długie banery, na których widnieją nazwy regionalnych organizacji nacjonalistycznych. Wiele z nich nawiązauje do tradycji nazistowskich i faszystowskich. 

Na marszu nie brakowało włoskich faszystów. Flagi organizacji Blocco Studentesco, które swoją symboliką żywo czerpie z Uni Faszystów, która ewoluowała w stronę nazizmu.

Pojawili się członkowie CasaPound Italia (CPI) czyli włoski neofaszystowski ruch założonego w Rzymie w 2008 roku. Zjednoczona zasadniczo wokół romantyzacji faszystowskiej przeszłości Włoch, tożsamość grupy CasaPound koncentruje się na wojowniczości, gloryfikacji przemocy i brutalnej konfrontacji.

Wśród uczestników pojawiły się też flagi stylizowane na insygnia Afrika Korps czyli Niemiecki Korpus Afrykański (Deutsches Afrikakorps, DAK). Były to nazistowskie siły oddział w kampanii północnoafrykańskiej podczas II wojny światowej. Najpierw wysłana jako siła trzymająca w celu wsparcia włoskiej obrony afrykańskich kolonii, formacja toczona w Afryce, pod różnymi nazwami, od marca 1941 r. do jej kapitulacji w maju 1943 r. w Tunezji. Najbardziej znanym dowódcą jednostki był feldmarszałek Erwin Rommel, znany również jako „Lis Pustynny”.

Zgromadzone materiały zostaną przekazane prokuraturze do zbadania w celu śledztwa z artykułu 256 par 1 kodeksu karnego czyli propagowania faszyzmu lub innego totalitarnego ustroju. Z tego miejsca chciałbym bardzo podziękować wszystkim, którzy wsparci naszą obserwacje tegorocznego Marszu Niepodległości. 

Kto jeszcze zagościł na Marszu? Patriot Front to amerykańska grupa głosząca wyższość białej rasy biała supremacja i gloryfikacja niewolnictwa. „Być Amerykaninem to być potomkiem zdobywców, pionierów, wizjonerów i odkrywców. Ta wyjątkowa tożsamość została nam nadana przez naszych przodków, a ten duch narodowy pozostaje mocno zakorzeniony w naszej krwi”, można przeczytać w manifeście Frontu Patriotycznego.

W sprawie wszystkich flag złożyliśmy zawiadomienie do prokuratury.